SERDAR ÖKTEM

John Lennon bir hayranı!  tarafından evinin önünde vurularak öldürüldü...

 

    O gün aslında tam anlamıyla bir " Barış Savaşçısı " öldürülmüştü. Barışın da savaşçısı mı olur demeyin, Lennon' ı tanımlayabilmek için başka bir sözcük bulmak olanaksız. O tüm dünyada barışa, insanlığın kardeşliğine ulaşabilmek için önemli eylemlere girişip, ses getirmeyi başarabilen, insanlığı arkasından sürükleyebilecek karizması ile barış karşıtı tüm yönetimlerin tepkisini çeken dünyanın en önemli düşün insanlarından biriydi. Sanırız bu tanımlama onun neden bir hayranı! tarafından öldürüldüğünü de açıklıyor.

 

                                              YOKO' DAN  ÖNCE............

 

    John Lennon' ı değerlendirirken onu Yoko' dan önce ve Yoko' dan sonra olarak değerlendirmekte sanırız sayısız yararlar vardır. 1940 doğumlu Lennon' ı 1969 tarihinde Yoko ile evlendikten sonra artık tek bir beden olarak kabul etmek bizi birçok yanlışa sürükleyecektir. Öyleyse işe Yoko' dan önceden başlayalım isterseniz. Yoko' dan öncesi John Lennon Beatles üyesi bir müzisyen olarak tanımlanabilir.

   

    1 Ekim 1962 tarihi Beatles' ın resmen ortaya çıktığı, aslında Brian Epstein yönetimindeki Beatles' ın nefes alamamaya başladığı tarihtir. 5 Ekim 1962 tarihinde ilk 45' lik Love me do piyasaya çıktı ve Beatles efsanesi birden patlayıverdi ingiltere' de. Epstein o günlerde grubun her türlü işini yaptığı için Beatles için gerçek anlamıyla bir Şanstı. Aslında Lennon ve Beatles ortaya çıktıkları andan itibaren toplumsal dalgalanmalara neden olmuşlardı. Çünkü o günlerin İngiliz toplum yaşamına aykırı davranışlarıyla müziği, modayı, düşünce biçimlerini, fikirleri ve toplumsal dokuyu derinden etkiliyorlardı. O günlerdeki tavırları 1966 yılına dek sürdü. 1966' da grup konser vermeyi durdurdu, sadece stüdyo çalışmalarına yöneldi. Yılın sonunda o

güne dek gündemdeki müziği yapan grup gitmiş, yaptığı müzikle gündemin önünde gitmeye başlayan yeni bir grup ortaya çıkmıştı. Artık saçları, sakalları, kıyafetleri ile de başka bir noktaya gelmişlerdi. O nokta yine toplumun normlarına aykırıydı ve Beatles yine toplumu sarsmıştı. çünkü onlar artık LSD içmeye koyulmuşlar, Hint felsefesine merak salmışlardı. Meditasyon guruları Maharishi Mahesh Yogi idi. Lennon özellikle Epstein ile hiç anlaşamıyordu.

Epstein grubu bulunduğu yerde tutmak istiyor, ticari çalışmaları daha fazla destekliyordu. Lennon ise artık kabuğunu yırtmaya kararlıydı. Yavaş yavaş düşünsel anlamda arkadaşlarından uzaklaşmaya başlamıştı ve onun tavırları grup içinde önemli uyumsuzluklara neden oluyordu. Tam bu tartışmaların ortasındayken Epstein aniden ölüverdi. işte bu Lennon' ın arayıp ta bulamadığı fırsattı. 1968 yılına geldiğimizde John bir Japon dulu olan Yoko ile ilişkiye girmişti. Grup üyelerinin eşlerine bile yasak olan stüdyoya onu getiriyor, hayatının her anını onunla geçiriyordu. Onun bu ilişkisini tutucu İngilizler

asla kabullenemedi ve basın ona karşı gittikçe sertleşmeye başladı. Buna karşın John grup üyeleriyle birlikte kendini ifade edemeyeceğini anlamıştı, efsaneyi bitirmekte kesinlikle kararlıydı. Yoko ile birlikte two virgins ( iki bakire) isimli bir albüm çıkardı. Albüm kapağında Yoko ve John çırılçıplak poz verdiler. işte bu an Yoko' dan sonranın başladığı andı.

 

                                               YOKO' DAN SONRA.............

 

    1969 yılına geldiğimizde John ve Yoko birlikte Plastic Ono Band' i kurdu. Grup yıl içinde bir 45' lik ile bir albüm çıkardı. Arkasından evlendiler ve John "The ballad of John and Yoko"  isimli bir parça yazarak bu evliliği anlattı. 1970  yılındaki Beatles' ın dağılışının hemen ardından 1971 yılında John Lennon Imagine isimli harika solo albümünü çıkardı. Bu albümdeki yergileri ve barış dolu mesajları bugün hala yaşam felsefemiz olarak kabul edebiliriz.

 

 

 "Ah sevgilim, hayatım boyunca ilk kez

  Duyumsayabiliyor zihnim

  Ah sevgilim, hayatım boyunca ilk kez

  Görebiliyor gözlerim

  Bulutları görüyorum ah gökyüzünü

  Her şey berrak ikimizin dünyasındaki"

 

" İrlandalı Şansı olsaydı sizde,

  O zaman keşke İngiliz olsaydım derdiniz!

  Güzellik ve harikalar diyarı

  Sömürüldü İngiliz haydutlar tarafından....."

 

     John ve Yoko 1971 yılında pek de hoşlanmadıkları İngiltere' den ayrıldılar ve sanatsal açılımlarını çok daha verimli biçimde gerçekleştirebilecekleri New York' a taşındılar. Tabii gittikleri anda olaylar başladı, çünkü Vietnam savaşının en civcivli günleriydi ve onlar hem askerlik karşıtı fikirleri hem de underground çevrelerle ilişkileri nedeniyle birçok sınırdışı girişimine hedef oldular, ancak orada kalmayı başardılar. 1972 ve 73 yıllarında Nixon ile FBI ajanları onlarla çok uğraştılar. Dosyalar tutuldu, izlendi hatta takip edildi. Lennon' a  vatandaşlık hakkı verilmedi. Müzik dünyasında John’u yönettiği ve hatta esir ettiği gerekçesiyle bugün bile süren bir Yoko düşmanlığı başladı. Aslında bu haksız bir görüş sayılmaz, ancak Yoko' nun bir anlamda John' un içindeki cevheri ortaya çıkardığı da bir gerçektir. Ayrıca düşünsel anlamda kurulan bu büyük birliktelik hiç kuşkusuz çağımızın en mantıklı ve saygıdeğer aşklarından da biriydi. John' u her zaman istediği düşünsel müzik yapma düzeyine ulaştıran, onun başka sanat açılımlarına ulaşmasına neden olan kişi yine bu derin kültürlü, barış eylemcisi Japon' du. Onun sayesinde John

dünyaya en önemli mesajlarından birini ulaştırabildi: " Barışa bir Şans ver ".

 

    Lennon bu andan itibaren siyasi düşüncelerini gittikçe sertleştirdi, dünya çapında barış eylemlerine katılmaya başladı, sonunda Amerikan göçmenlik bürosu tarafından İngiltere' de uyuşturucu yüzünden aldığı 4 yıllık ceza bahane edilerek sınırdaşı kararı alındı. Aslında sosyo-politik konumu gittikçe güçlenmeye ve kitleleri peşinden sürüklemeye başlamıştı. Lennon o günlerde birçok toplumsal kurumdan destek gördü, bir tek kesim hariç: Rock dünyası!

1973 yılında 15 ay süreyle John ve Yoko ayrıldılar. John bu dönemde Mind Games ve Walls and Bridges isimli iki solo albüm çıkardı. Mind games' in kapağında Lennon bir ormanın üzerinde yürürken görülür. Ufukta ise tüm ufku kaplayacak Şekilde Yoko' nun yüzü ve onun üstünde iki güneş yer alır. Belki de bu kapağın da etkisiyle John ve Yoko 1975 yılında yeniden birleşti. Aynı yol John'un Rock' n Roll isimli yeni albümü çıktı ve hemen arkasından doğan oğlu ile birlikte John müziği bıraktığını açıkladı. žŞöyle dedi "Billboard' a aboneliğiniz bittiğinde hayat sona ermiyor" .

   

    Lennon artık eski bir Beatle olarak değil John Lennon olarak anılmakistiyordu. Onun için önemli olan Beatles dönemi değil de sanatsal ve eylemsel açılımlarının büyük bir yoğunluğa ulaştığı 1970 sonrası dönemdir. "Dream is over"  ı yazdığımda Beatles' a şunu söylemeye çalışıyordum: " üstümden kalkın artık" . Ayrıca diğer insanlara da şunu söylemek istedim " Bana bakmayı bırakın, çünkü artık kimse için çalışmayacağım, çünkü ben bile hayatta ne

yaptığımı bilmiyorum. Rüya bitti dediğimde Beatles' dan fiziksel olarak uzaklaşmıştım ama insanlar bende hâlâ Beatles' ı görmeyi bekliyorlar. Bu bir hayalet gibi, Şimdi artık bunu sırtımdan atmak istiyorum" .

 

                                               1980- Yeni bir başlangıç

    1979 yılının sonlarında Lennon tekrar yazmaya başladı. 1980 sonlarında ise Double Fantasy isimli albüm çıktı. Bu albümde onun söyleyecek ve yapacak çok şeyi olduğu ortaya çıktı. 8 Aralık 1980 günü bir hayranı! onu vurarak öldürdü. Tabii buna hiç kimse hiçbir zaman inanmadı. Lennon ve bizler, yani müziği ya da sanatı düşünsel üretimimizin bir ifadesi olarak görenler, her zaman sonuca ulaşamasak ta, barışı ve özgürlüğümüzü savunacağız, ancak bu savunuyu silahla yapanlar dahil tüm silah kullananlara karşı olduğumuzu da vurgulamak zorundayız. 68 ruhu bugün hâlâ dünya üzerindeki ışıltısını ve yol göstericiliğini koruyor. Hippy' lik belki öldü ama gerçek anlamda düşünsel bazda birçok insanın beyninde yaşamını sürdürüyor. Hiç kuşkusuz sistem değerlerine saldırdığınızda, özellikle silah  tüccarlarının oluşturduğu dünya

savaş ortamına karşı çıkıp, bunun nedenlerini insanların beynine kazımaya kalkıştığınızda, savaşlara son verip barışa ulaşmayı amaçladığınızda sonunuz John Kennedy ya da John Lennon' a benzeyebilir. Aniden bir deli, ya da bir hayran tarafından yok edilebilirsiniz. Hiç kuşkusuz yine aynı güçlerin de içinde bulunduğu ve Türkiye gibi birçok ülkenin başının derdi olan terör belası bu sözlerimizin dışında, ancak özellikle komşu ülkeler arasında

çıkartılan savaşlar, ya da Vietnam gibi çok uzak ülkelerde çıkartılan savaşlar tüm dünya ekonomisine, eğitimine, sağlığına zarar vermektedir. Bu savaşların arkasında hemen her zaman büyük silah şirketleri yer almaktadır. İşte Lennon gibi barış için eylemlere kalkıştığınızda başınıza olmadık şeyler gelmesinin baş nedeni.

 

    Bu yazıyı okurken hâlâ ışıklarınızı söndürmediyseniz söndürün, dünya üzerine hiç gelmeyecek barışı ve ortak dünyayı düşleyin, düşleyin, güzel güzel hayaller kurun, emin olun ki onlar hep hayal olarak kalacak, çünkü dünya ancak rüyalarınızda barışa ve huzura kavuşabilir.

 

 

    Şimdi  teybinize Imagine parçasını koyun ve dinlemeye başlayın.

 

 

Cennetin olmadığını düşle,

Kolaydır eğer denersen.

Cehennem yok altımızda,

Üstümüzdeyse sadece gökyüzü

Düşle tüm insanların

Bugün için yaşadığını

 

Ülkelerin olmadığını düşle

O kadar zor değil bu

Uğruna ölecek ya da öldürecek bir şey yok,

Ve din de yok.

Düşle tüm insanların

Barış içinde yaşadığını.

 

Hayalci diyebilirsin bana

Ama ben yalnız değilim

Umarım bir gün sen de katılırsın bize

Ve bir bütün olur dünya.

 

Hayal et malın mülkün olmadığını

Merak ediyorum yapabilir misin

Ne açlık var ne açgözlülük

İnsanların hepsi kardeş

Düşle tüm insanların

Tüm dünyayı paylaştığını

 

 

Sessizliğimiz sevginin ve eşitliğin sessizliğidir. Anımsayın ki, biz kağıt yerine gökyüzüne yazıyoruz, bu bizim şarkımız. Başınızı kaldırın ve gökyüzüne bakın, orada mesajımız yazılı. Başınızı tekrar kaldırın ve çevrenize bakın, toprağa değin uzanın, üzerinde yürüdüğünüz gökyüzünü göreceksiniz. Topraktan çok, o gökyüzünün birer parçasıyız. Ve anımsayın, biz, sizi seviyoruz. Bunu yazarken omuzlarımızın üzerinden üç meleğin baktığını ayrımsadık.

 

John ve Yoko

1979

 

                            Yazının son sözü de Pink Floyd' dan;

    "Aslında ayın karanlık yüzü yoktur,  çünkü her tarafı karanlıktır"